گاستریت یا التهاب حاد آستر مخاطی معده شایع ترین بیماری معده است . در واقع در امریکا و کانادا گاستریت دومین بیماری شایع در بین مردم است . معمولا این بیماری خیلی خطرناک نیست. در این مقاله قصد داریم به مطالبی نظیر ذیل بپردازیم .

گاستریت یا التهاب حاد آستر مخاطی معده شایع ترین بیماری معده است . در واقع در امریکا و کانادا گاستریت دومین بیماری شایع در بین مردم است . معمولا این بیماری خیلی خطرناک نیست. در این مقاله قصد داریم به مطالبی نظیر ذیل بپردازیم .

• التهاب معده چيست
• برای التهاب معده چه بخوریم
• التهاب معده در کودکان
• التهاب مزمن معده
• آیا التهاب معده خطرناک است
• آیا درمان ورم معده با عسل امکان پذیر است؟
• درمان ورم معده با قرص
• طول درمان ورم معده

التهاب معده

گاستریت التهاب مخاط معده است که ممکن است بر اثر تعداد زیادی از عوامل آسیب رسان به وجود آید .

آسیب و التهاب مخاطی بر اثر بهم خوردن تعادل بین عوامل زیر ایجاد می شود: (1) اسید و سایر عوامل آسیب زا (2) عوامل محافظت کننده معده (همانند تولید موکوس برای پوشاندن و محافظت از مخاط، تولید بیکربنات برای خنثی کردن اسید، و پروستاگلاندین ها) .

برخی از اختلالات خاص مخاط معده ممکن است با التهاب اندک همراه باشند یا اینکه هیچ التهابی را به همراه نداشته باشند . این اختلالات عبارتند از: فرآیندهایی که باعث زخم سطحی می شوند و اختلالات هیپرپلاستیک .

سبب شناسی، همه گیری شناسی و عوامل خطر التهاب معده 

• گاستریتیدس (التهاب در نمونه برداری دیده می شود):

التهاب خودایمن معده (التهاب معده از نوع A): التهاب شدید و منتشر قسمت پروگزیمال معده است که با آتروفی غدد و متاپلازی روده ای همراه باشد . آنتر مصون می ماند، به همین خاطر به علت فقدان اسید معده گاسترین در خون به صورت بیش از حد افزایش می یابد .

عفونی (غالبا هلیکوبا کتر پیلوری): التهاب قسمت دیستال معده یا آنتر (التهاب مزمن معده از نوع B) است ممکن است به قسمت پروگزیمال معده گسترش یابد و سبب التهاب تحلیل برنده معده شود .

سایر موارد: لنفوسیستیک (همراه با بیماری سلیاک): ائوزینوفیلیک؛ التهاب معده همراه با بیماری های سیستمیک (مثل بیماری کرون، سارکوئیدوز)؛ و بیماری پیوند علیه میزبان .

• گاستروپاتی های واکنشی (تغییرات واضح در آندوسکوپی بدون آنکه التهاب در نمونه برداری وجود داشته باشد) .

آسیب ناشی از آسپرین / داروهای NSAID: سبب پرخونی، زخم سطحی، خون ریزی زیر اپیتلیالی و زخم های آشکار می شوند . علت این آسیب ها سرکوب پروستاگلاندین های درونزا است .

آسیب مخاطی وابسته به استرس: در بیمارانی دیده می شود که به سوختگی، سپسیس یا اختلالات انعقادی مبتلا هستند یا روی آنها جراحی های بزرگ انجام شده است یا تحت تنفس مصنوعی قرار دارند . علت این پدیده ایسکمی مخاطی و آسیب ناشی از اسید است.

گاستروپاتی ناشی از هیپرتانسیون پوت در بیماران سیروزی

آسیب مخاطی ناشی از الکل، مواد خورنده یا کوکائین

برگشت صفرا و ترشحات لوزالمعده به معده به علت ناکارآمد بودن دریچه پیلور

• گاستروپاتی هیپرپلاستیک : بیماری منتریر، انواع مختلف هلیکوباکتر پیلوری، گاستریت لنفوسیستیک و سایر موارد (مثل سندرم زولینجر – السیون، لنفوم، آدنوکارسینوم)

تظاهرات بیمار

• ممکن است بدون علامت باشد .
• ناراحتی یا درد سوزشی سردل که با خوردن بدتر می شود .
• سوء هاضمه
• بی اشتهایی
• تهوع و استفراغ
• خون ریزی گوارشی ممکن است در بیمارانی که آسیب ناشی از آسپرین / داروهای NSAID، آسیب وابسته به استرس و گاستروپاتی ناشی از هیپرتانسیون پورت دارند، رخ دهد .
• کم خونی وخیم در التهاب تحلیل برنده معده

تشخیص های افتراقی

• بیماری زخم گوارشی
• گاستروآنتریت
• سرطان معده
• سرطان مری
• پانکراتیت
• کله سیستیت
• درد قفسه سینه یا انفارکتوس قلبی
• GERD

ارزیابی تشخیصی التهاب معده 

• در شرح حال باید مصرف اسپرین و داروهای NSAID و همین طور سایر عوامل خطرسازی که با این بیماری ارتباط دارند، ارزیابی شود .
• آندوسکوپی فوقانی همراه با نمونه برداری ممکن است تشخیصی باشد .
• ممکن است آزمایش از نظر هلیکوباکتر پیلوری اندیکاسیون داشته باشد .
• آزمایش های تشخیصی برای هلیکوباکتر پیلوری عبارتند از: نمونه برداری از معده، آزمایش اوره آز، آزمایش تنفسی اوره، آزمایش آنتی ژن مدفوع و آزمایش های سرولوژی .
• آزمایش سرولوژی IgG حتی بعد از درمان مناسب مثبت باقی می ماند، بنابراین این آزمایش در بیمارانی که قبلا درمان شده اند، مفید نیست .
• غربالگری روتین در بیماران بدون علامت توصیه نمی شود .
• سایر علل بالقوه درد ناحیه سردل را رد کنید . (مثلا پانکراتیت، بیماری های صفراوی)
• مطالعات انجام شده ممکن است کم خونی فقر آهن یا کمبود ویتامین B12 رانشان دهد .
• اگر به التهاب خودایمن معده مشکوک هستید، پادتن های ضد سلول های جداری و ضدفاکتور داخلی را اندازه گیری کنید .

درمان التهاب معده 

• تماس با عوامل آسیب رسان از جمله آسپرین، داروهای NSAID، داروهای استروئیدی، الکل و مصرف تنباکو را قطع کنید .
• تولید اسید را با داروهای بلوک کننده گیرنده H2 (مثل رانیتدین) یا داروهای مهار کننده، پمپ پروتون (مثل امپرازول) کاهش دهید .
• التهاب معده ناشی از هلیکوباکتر پیلوری را با داروهای مهار کننده پمپ پروتون به علاوه آنتی بیوتیک ها درمان کنید .
• شایع ترین ترکیبات آنتی بیوتیکی که استفاده می شوند عبارتند از: کلاریترومایسین و آموکسی سیلین به مدت هفت تا چهارده روز؛ بیسموت ساب سالیسیلات، مترونیدازول و تتراساکلین به مدت هفت تا چهارده روز؛ یا مترونیدازول و آموکسی سیلین به مدت چهارده روز
• پس از درمان، ریشه کن شدن هلیکوباکتر  پیلوری را با نمونه برداری از معده، آزمون تنفسی اوره، یا آزمایش آنتی ژن مدفوع ارزیابی کنید .
• در موارد زیر درمان پیشگیری کننده جهت پیشگیری از خون ریزی ناشی از استرس را در نظر داشته باشید .

عوارض التهاب معده

عوارض التهاب خود ایمن عبارتند از: کم خونی وخیم، رشد بیش از حد باکتری در روده باریک و عفونت های روده ای، کارسینوئید معدی  و آدنوکارسینوم یا آدنوم معده .

عوارض التهاب معده ناشی از هلیکوباکتر پیلوری عبارتند از: زخم معده و دوازدهه،  لنفوم معده و آدنوکارسینوم معده .

مقاومت هلیکوباکتر پیلوری در برابر داروهای ضد میکروبی به صورت فزاینده ای در حال شناسایی است .

خون ریزی گوارشی ناشی از استرس در بیمارانی که شدیدا بدحال هستند، با افزایش ناتوانی و مرگ و میر همراه است .