کسانی که با تشخیص پولیپ روده مواجه می شوند، قبل از این که اطلاعات صحیح و دقیقی در این زمینه به دست بیاورند، از این تشخیص می ترسند و تصور می کنند پولیپ روده به معنای ابتلا به سرطان یا حداقل پیش زمینه آن است.

کسانی که با تشخیص پولیپ روده مواجه می شوند، قبل از این که اطلاعات صحیح و دقیقی در این زمینه به دست بیاورند، از این تشخیص می ترسند و تصور می کنند پولیپ روده به معنای ابتلا به سرطان یا حداقل پیش زمینه آن است.

در حالی که دکتر اکرم پورشمس می گوید هیچ کس نباید از شنیدن این که پولیپ روده دارد، بترسد و نگران آن شود؛ زیرا احتمال پیدایش پولیپ روده با افزایش سن بیشتر می شود، اما زمانی که پولیپ کوچک است و مشکلی برای فرد ایجاد نکرده، براحتی می توان آن را طی کولونوسکوپی درآورد.

بنابراین داشتن پولیپ روده جای نگرانی ندارد، اما اصلا پولیپ روده چیست و چرا ایجاد می شود؟ این پزشک فوق تخصص بیماری های گوارش و کبد در گفت وگو با جام جم، پولیپ های روده را چنین تعریف می کند: اگر بخواهیم به سادگی این موضوع را توضیح دهیم، می توانیم بگوییم پولیپ روده مانند خال های گوشتی است که در بدن افراد مختلف وجود دارد.

وی با اشاره به افزایش سن و نقش آن در ایجاد پولیپ یادآور می شود: مهم ترین عاملی که در ایجاد پولیپ های روده ایفای نقش می کند، افزایش سن است. به طوری که تقریبا می توان گفت این موضوعی مرتبط با رشد و افزایش سن بوده و همان طور که سفید شدن موها، چروک خوردن پوست صورت و ضعیف شدن چشم ها در اثر افزایش سن طبیعی به حساب می آید، ایجاد پولیپ روده هم به طور عادی و در بزرگسالان با بیشتر شدن سن و سال ارتباط پیدا می کند. بنابراین به طور خلاصه می توان گفت پولیپ های روده در بزرگسالان پدیده ای سنی است و با افزایش سن احتمال پیدایش آن نیز بیشتر می شود.

پولیپ نشانه ای ندارد

فکر می کنید اگر پولیپ روده داشته باشید با چه مشکلاتی مواجه خواهید شد؟ انتظار درد دارید یا تصور می کنید خونریزی می تواند نشانه ای از وجود پولیپ باشد؟ آن طور که این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران می گوید پولیپ روده که مانند خال های گوشتی است و در روده بزرگ تشکیل می شود، در بیش از ۹۰ درصد موارد وقتی پولیپ کوچک است، هیچ علامتی ندارد.

اما زمانی که پولیپ ها بزرگ تر می شود، احتمال مواجه شدن با مشکلاتی جدی تر هم افزایش می یابد. دکتر پورشمس در این باره خاطرنشان می کند: زمانی که پولیپ بزرگ و اندازه آن بیشتر از دو سانتی متر می شود، با افزایش اندازه آن احتمال اضافه شدن سرطان، خونریزی یا علامت دارشدن پولیپ نیز افزایش پیدا می کند. از طرفی هم شایع ترین علامتی که در اثر بزرگ شدن اندازه پولیپ مشاهده می شود، همین خونریزی است و در غیر این صورت نشانه مشخص دیگری ندارد.

تشخیص بموقع مهم است

همان طور که گفته شد، پولیپ روده علامت خاصی ندارد و تا زمانی که بزرگ نشده باشد، مشکلی ایجاد نمی کند. با این حال نباید منتظر بمانیم تا پولیپ ها علامت دار شود و پس از آن به فکرشان باشیم. دکتر پورشمس نیز در این باره یادآور می شود: برای پیشگیری و در غربالگری سرطان روده بزرگ توصیه می شود افراد از سنین حدود چهل و پنج، پنجاه سالگی کولونوسکوپی شوند، زیرا در این سنین تعداد قابل توجهی از مراجعان دچار پولیپ روده هستند و البته نکته مثبت این است که این پولیپ ها کوچک بوده و براحتی می توان آنها را هنگام کولونوسکوپی برداشت.

این پزشک متخصص ادامه می دهد: با چنین کاری از بزرگ تر شدن پولیپ و در نتیجه افزایش احتمال ابتلا به سرطان پیشگیری می شود.

دکتر پورشمس با اشاره به این که در ابتدا چند سال زمان لازم است اندازه پولیپ روده به حدود یک سانتی متر برسد، توضیح می دهد: برای ایجاد پولیپی به اندازه حدود یک سانتی متر تقریبا سه تا پنج سال زمان لازم است، اما زمانی که پولیپ یک سانت شد، بسرعت رشد می کند و سریع تر از قبل بزرگ می شود. البته این موضوع درباره پولیپ های آدنوم مطرح می شود، زیرا پولیپ ها از نظر بافت شناسی نیز در چند دسته متفاوت قرار می گیرند. بر همین اساس این استاد دانشگاه توصیه می کند: منتظر نمانید تا زمانی که پولیپ علامت دار شود و پس از آن تازه به پزشک مراجعه کنید. بلکه خوب است پس از چهل و پنج یا پنجاه سالگی به طور منظم معاینات مورد نیاز را انجام دهید تا به موقع بتوانید مشکل را تشخیص داده و آن را درمان کنید. بنابراین کولونوسکوپی غربالگری به منظور شناخت پولیپ ها و برداشتن آنها قبل از زمانی که مشکلی برای بیمار ایجاد شود، ضروری است.

چطور از ایجاد پولیپ پیشگیری کنیم؟

درباره پولیپ های روده هم مسلما بهتر است بتوانیم به شیوه ای از ایجاد آنها پیشگیری کنیم، اما خیلی ها ممکن است تصور کنند پولیپ روده در هر صورت ایجاد می شود و قابل پیشگیری هم نیست. البته دکتر پورشمس، نظر دیگری دارد و می گوید با روش های ساده ای می توان از پیدایش پولیپ ها جلوگیری کرد یا سرعت رشدشان را کاهش داد. این فوق تخصص بیماری های گوارش در این زمینه چنین توضیح می دهد: برای پیشگیری از ایجاد پولیپ های روده باید ورزش و فعالیت های فیزیکی را به برنامه زندگی تان اضافه کنید. طوری که حداقل یک روز در میان یا روزانه و به مدت ۳۰ دقیقه مشغول انجام دادن یکی از انواع ورزش های سرعتی شوید.

وی با تاکید بر اهمیت کنترل وزن مناسب یادآور می شود: پولیپ های روده در افراد چاق بیشتر است و به همین دلیل برای پیشگیری از بروز آن باید وزن را در محدوده مناسب حفظ کرد. علاوه بر این، استفاده از رژیم های غذایی که مقدار گوشت و روغن های چرب آن بسیار زیاد است نیز احتمال بروز پولیپ را افزایش می دهد و این افراد در مقایسه با کسانی که در بخشی از رژیم شان میوه و سبزی مصرف می کنند، بیشتر در معرض این مشکل قرار دارند. بر همین اساس توصیه می شود تعداد دفعات مصرف گوشت را در رژیم غذایی کاهش دهید. در کنار اینها افزایش مصرف میوه ها و سبزیجات هم نکته ای است که نباید آن را فراموش کنید.

دکتر پورشمس با بیان این که منظور از این مورد افزایش تعداد دفعات مصرف سبزیجات است و نه مقدار زیاد آن، توضیح می دهد: آنتی اکسیدان ها و مواد مفید دیگری که در میوه ها و سبزیجات وجود دارد و ما به آنها نیاز داریم، با مقدار کم میوه و سبزی نیز تامین می شود. بنابراین همین که یک عدد نارنگی یا نصف سیب بخوریم یا همراه با چای دو عدد خرما مصرف کنیم، کافی بوده و لازم نیست مقدار زیادی میوه و سبزی مصرف شود، اما با توجه به این که طول اثر موادی مانند آنتی اکسیدان ها که بدن به آنها نیاز دارد کوتاه است، توصیه می شود روزانه پنج تا هفت مرتبه میوه و سبزیجات مصرف کنید.